Thứ Tư, 31 tháng 7, 2013

Chia sẻ Lãi suất giảm: Chưa phải cú hích lớn cho nền kinh tế!

Chính sách lãi suất hiện liệu có ngăn trở sự phát triển?

2013 là năm quan trọng khi kinh tế vĩ mô đã ổn định với lãi suất đã giảm mạnh và thị trường tài chính đi vào trật tự. Tuy nhiên, các thông tin và chỉ số phát triển kinh tế vẫn là nỗi lo lớn. Chính sách lãi suất bây chừ liệu có cản ngăn sự phát triển?

Trần lãi suất huy động cần phải giảm về 5% để có thể đạt đích giảm mạnh lãi suất cho nền kinh tế. Với mức lên giá 20% của VND gần đây do neo chặt tỷ giá với USD khi USD đang lên giá với các đồng tiền khác, lạm phát dự kiến vào khoảng 8% thì người gửi vẫn sẽ để tiền trong nhà băng. Thực tiễn, khi lãi suất huy động giảm xuống 7%, các nhà băng vẫn có số dư huy động tăng khá tốt. Trần lãi cho vay sẽ được đưa về 8% với mức chênh lệch 3% dành cho tổn phí hoạt động nhà băng.

Lần trước tiên Việt Nam có một thị trường tài chính lành mạnh và trật tự từ tháng 7/2013 khi NHNN tất toán thị trường kinh doanh vàng của các ngân hàng thương nghiệp. Bên cạnh đó, dự trữ ngoại tệ lớn và kiểm soát được chừng độ và lượng USD trong nền kinh tế là một thành công đáng khích lệ của NHNN.

Một tác động lớn của mức lãi suất huy động 5% là sẽ có một lượng vốn VND sẽ rút ra khỏi ngân hàng để tìm nơi đầu tư. Trong ngắn hạn, sẽ có một lượng VND được rút ra khỏi ngân hàng để đi vào các kênh khác. Với lạm phát các năm tới sẽ vào khoảng dưới 5%, là mức lạm phát tối ưu để phát triển nền kinh tế Việt Nam theo quan điểm của các chuyên gia chính phủ, thì nguồn vốn VND sẽ quay trở lại nhà băng trong trung và dài hạn.


Ảnh: TL

Vẫn chỉ là cú hích nhỏ!

Tuy nhiên các ý kiến cũng lo ngại, việc giảm trần lãi suất tiền gửi có thể tạo ra một cú hích cho tăng trưởng tín dụng, nhưng chỉ là một cú hích nhỏ tới nền kinh tế. Việc làm ý nghĩa hơn là những cách tân nhằm giải quyết nợ xấu trong hệ thống nhà băng và nâng cao chừng độ hiệu quả của các doanh nghiệp. Hai vấn đề lớn vướng nhất hiện trong việc khơi thông tín dụng, xúc tiến tăng trưởng là nợ xấu và hàng tồn kho vẫn chưa xử lý được.

Theo các chuyên gia, nợ xấu của hệ thống ngân hàng, theo mỏng đến cuối tháng 5/2013 còn 4,65%, tương đương với khoảng 140.000 tỷ đồng, bên cạnh đó còn khoảng 270.000 tỷ đồng đã được cơ cấu nợ (theo Quyết định 780), tương ứng 10% tổng dư nợ nền kinh tế. Nếu không có chính sách này, khoảng 10% nợ đã thành nợ xấu. Thời gian qua, các nhà băng đã trích lập phòng ngừa rủi ro khoảng 70.000 tỷ đồng để giải quyết nợ xấu. Tuy nhiên, vấn đề ở chỗ nợ xấu chưa được xử lý triệt để, nó vẫn không thu hồi được, mà thực chất chỉ chuyển trên sổ sách. Như vậy, hiện có gần 500.000 tỷ đồng nợ xấu vẫn tồn tại trong nền kinh tế. Khi không giải quyết được số nợ này thì việc khơi thông vốn cho nền kinh tế khó thành hiện thực, bởi DN vướng phải nợ xấu sẽ khó có thể được ngân hàng nối cho vay vốn. Bên cạnh đó tài sản đảm bảo các khoản vay cũng nằm hết tại nhà băng, nên nhiều DN không còn tìm đâu ra tài sản bảo đảm để thế chấp, tiếp tục vay vốn.

Lý do quan trọng nữa bây chừ đầu ra của các DN không có. Tổng cầu yếu khiến cho sinh sản đình đốn, không có đầu ra và nhu cầu về vốn thấp. Theo tổng cục thống kê, trong 5 tháng đầu năm, sức cầu vẫn yếu ớt, tổng mức bán sỉ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,9% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá cả chỉ tăng 4,8%, một mức tăng rất thấp, chưa bằng một nửa so với bình quân nhiều năm trước. Trên Thực tế, Thời gian qua lãi suất cho vay đã hạ đáng kể, giúp cho các DN có điều kiện tiệp cận vốn dễ dàng hơn, tuy nhiên vấn đề không còn phụ thuộc vào lãi suất nữa. Với các DN điều họ cần nhất giờ chính là đầu ra, nhưng sức mua của thị trường yếu khiến cho hoạt động sản xuất kinh doanh chưa cải thiện, kéo theo nhu cầu vay vốn giảm.

Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, tổng dụng cụ tính sổ tăng 7,5% đến 7,8% trong 6 tháng đầu năm như vậy tiền gửi đốn vẫn nằm trong ngân hàng, chưa đến được sản xuất kinh doanh. Tăng trưởng tín dụng từ đầu năm tới nay mới đạt 3%, nếu tính cả nhân tố lạm phát thì vẫn đang ở mức âm. Giải quyết tốt nợ xấu, tăng tiêu dùng tăng, sản xuất mới có thể tăng lên. Nếu không lãi suất cho vay có hạ xuống 0% thì cũng khó xúc tiến tăng trưởng kinh tế.

Linh Giang