Hướng tới nền nông nghiệp sinh thái, chia sẻ công nghệ cao

Hình thành nhiều vùng chuyên canh cây đặc sản Với hơn 900ha đất nông nghiệp, từ năm 2012, HTX Nông nghiệp Trần Phú, huyện Chương Mỹ đã triển khai trồng lúa hàng hóa chất lượng cao với diện tích hơn 100ha/vụ. Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Trần Công Huấn cho biết, với năng suất 5,3 - 5,5 tấn/ha, giá bán gấp 1,5 lần so với lúa thường, người dân đã có thu nhập cao từ trồng lúa. Chương trình sản xuất lúa hàng hóa chỉ là một trong nhiều chương trình, đề án của ngành nông nghiệp thành phố từ sau khi mở mang địa giới hành chính Thủ đô đến nay. Nhất là ba năm trở lại đây, khi thành phố triển khai xây dựng mô hình nông thôn mới, đã có nhiều đề án trong lĩnh vực nông nghiệp đem lại hiệu quả kinh tế cao, mở ra hướng làm ăn mới cho người dân. Trong đó, chương trình sinh sản lúa hàng hóa chất lượng cao đã xây dựng được 103 vùng sản xuất lúa gạo chất lượng cao diện tích từ 85 nghìn đến 86 nghìn ha tại tám huyện; 34 vùng sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao tiêu biểu tại 11 huyện quy mô 10.670ha, xây dựng thương hiệu "Gạo Thủ đô" cho các vùng sản xuất lúa hàng hóa quy mô lớn. Tiếp đó, khai triển đề án phát triển sinh sản hoa, cây cảnh, ngành nông nghiệp đã xây dựng được mô hình trồng hoả hồng chất lượng cao tại huyện Mê Linh, mô hình trồng hoa lan ở huyện Sóc Sơn, mô hình trồng hoa ly tại huyện Ba Vì... Ngoài ra, ngành còn hoàn thiện mười quy trình sản xuất một số giống hoa chính. Đề án phát triển cây ăn quả giá trị kinh tế cao bước đầu cho kết quả tốt, mỗi năm diện tích cây ăn quả tăng thêm 300ha, hiệu quả kinh tế tăng cao. Làng nhàng 1ha bưởi Quế Dương, bưởi Diễn cho thu nhập 400 đến 500 triệu đồng, tăng 10% so với sinh sản đại trà. Đặc biệt, mô hình trồng cam Canh ở các xã Kim An, Cao Viên (huyện Thanh Oai) cho thu nhập lên tới hai tỷ đồng/ha, bưởi Diễn ở Xuân Mai, Cát Quế đạt một tỷ đồng/ha... Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sau năm năm điều chỉnh địa giới hành chính, lĩnh vực nông nghiệp đã đạt nhiều kết quả. Giá trị sinh sản nông - lâm - thủy sản gấp 1,8 lần năm 2008, năm 2012 đạt 199 triệu đồng/ha. Cơ cấu sinh sản trong nông nghiệp phát triển theo hướng tăng tỷ trọng chăn nuôi thủy sản, dịch vụ nông nghiệp. Nông nghiệp Thủ đô đã hình thành nhiều vùng chuyên canh sinh sản hàng hóa tập kết, có năng suất, sản lượng cao và có giá trị kinh tế. Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội Hoàng Thanh Vân nhận xét, việc hợp nhất đã làm phong phú thêm cho nông nghiệp Hà Nội, khiến cho nền nông nghiệp Thủ đô vừa mang hơi hướng nông nghiệp thuần túy, vừa có sắc thái của nông nghiệp thành phố, công nghệ cao. Người dân cày cảm nhận được khí thế mới nên rất hứng, hăng say lao động. Đây chính là nền móng quan yếu tạo ra bản sắc riêng cho nông nghiệp Hà Nội. Đổi thay gương mặt nông thôn Năm năm qua, nông nghiệp Thủ đô được đầu tư khoảng 4.100 tỷ đồng từ ngân sách thành phố, ngân sách trung ương và trái phiếu Chính phủ. Đó là chưa kể vốn lồng ghép từ các chương trình khác, giúp ngành nông nghiệp khai triển các kế hoạch, đề án, nhằm sớm đưa nông nghiệp Hà Nội tiến tới nền nông nghiệp thành thị, sinh thái. Đáng nói là, số tiền đầu tư cho nông nghiệp tăng dần qua các năm, đến nay chiếm 30% tổng ngân sách thành phố. Sự đầu tư đó đã giúp cho bộ mặt của nông thôn Hà Nội có sự đổi thay lớn: từ y tế, giáo dục đến văn hóa, xã hội. Chỉ tính riêng giao thông nội đồng, đã có hàng nghìn km được xây dựng. Liên lạc thôn, xóm khoảng 12 nghìn km. Thu nhập của người dân nông thôn tăng lên đáng kể. Năm 2008 là hơn 8 triệu đồng/người/năm thì nay Tăng lên là 21,36 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo ở khu vực nông thôn giảm mạnh, từ 8 đến 9% năm 2008 xuống còn 4%. Sinh sản nông nghiệp có nhiều tiến bộ. Đó là: Định hướng sản xuất hàng hóa rõ hơn với các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn như lúa chất lượng cao, tăng từ ba nghìn ha năm 2008 lên hơn 30 nghìn ha hiện nay, ngày mai sẽ tăng lên khoảng 50 nghìn ha. Diện tích rau an toàn tăng từ hơn 800ha lên 5.000ha vào năm 2013. Tốc độ tăng trưởng các sản phẩm chăn nuôi cũng đạt 6 đến 7%/năm. Nhiều sản phẩm nông nghiệp gắn với những chỉ dẫn địa lý như: sữa Ba Vì, ổi Đông Dư, bưởi Diễn, bưởi đường Quế Dương, nhãn muộn Đại Thành... Đứng vững trên thị trường. Hệ thống thủy lợi được đầu tư bài bản và đồng bộ hơn. Ngoài các hệ thống thủy lợi nhỏ, thị thành còn đầu tư mười hệ thống thủy lợi lớn, trong đó có những công trình quy mô lớn bậc nhất khu vực Đông - Nam Á như Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa có công suất 120 m3/giây, phục vụ tiêu thoát úng cho cả sản xuất nông nghiệp và khu vực nội thành. Tuy đạt nhiều kết quả đáng mừng, song sản xuất nông nghiệp cũng như đời sống người dân ở nông thôn bây giờ còn nhiều điều đáng băn khoăn. Sinh sản nông nghiệp hàng hóa còn nhỏ lẻ, phân tán, thiếu sức cạnh tranh, chưa tạo ra được hiệu ứng, chưa liên kết được vùng để sinh sản, tiêu thụ sản phẩm. Việc tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích vẫn là vấn đề phải nghĩ suy. Đặc biệt, vấn đề nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn còn nhiều khó khăn. Để nông nghiệp Hà Nội tiến tới một nền sản xuất nông nghiệp theo hướng sinh thái, công nghệ cao, cải thiện đáng kể đời sống người dân cày, thời kì tới, đô thị cần đầu tư cho nông nghiệp một cách bài bản, đồng bộ và có chiến lược; tạo dịp xúc tiếp về khoa học công nghệ, việc làm cho lao động nông thôn; khơi thông chính sách để tạo kết liên giữa dân cày với doanh nghiệp trong sinh sản, sơ chế, chế biến nông phẩm, tránh tình trạng để dân cày tự lo đầu ra cho sản phẩm như bây giờ. Mặt khác, thành thị cần hội tụ chỉ đạo giải quyết dứt điểm những vấn đề cấp thiết như nước sạch, vệ sinh môi trường, xây dựng vùng sản xuất tụ họp ở nông thôn... Có như vậy, người nông dân mới gắn bó với đồng ruộng, đóng góp nhiều hơn cho quê hương, xây dựng khu vực nông thôn Thủ đô ngày một ấm no, trù phú. Bài và ảnh: NAM BẮC